Warzywa i owoce to podstawa piramidy żywieniowej. Wielu z nas wie to już od podstawówki. Ale czy rzeczywiście spożywamy ich tyle, by pokryć dzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze, które w sobie kryją? Otóż dziennie powinniśmy spożywać ok. 400 g warzyw niskoskrobiowych i owoców. Warzywa są jednak dużo ważniejsze, a często lekceważone na korzyść owoców. Proporcja spożycia warzyw w stosunku do owoców powinna wynosić 3:1. Dlaczego? Owoce mają dużo fruktozy, czyli cukru. Warzywa to nierzadko czyste wartości odżywcze. A co ze wspomaganiem terapii nowotworowej przez te produkty? Przyjrzyjmy się temu tematowi nieco bliżej.
Dieta roślinna to zdecydowanie dobry wybór w procesie leczenia nowotworów. Co jednak ważne, powinna być konsultowana ze specjalistą, który oceni czy nie jest zbyt uboga w składniki odżywcze i czy nie poskutkuje wystąpieniem niedoborów pokarmowych. Odpowiednio zbilansowana dieta wegetariańska to jednak samo zdrowie. Jest w stanie zapobiec cukrzycy typu 2 i leczeniu chorób układu krążenia.
Mięso przetworzone zostało w 2015 r. określone jako czynnik rakotwórczy. Jedzenie czerwonego mięsa jest natomiast czynnikiem prawdopodobnie rakotwórczym. Do powstania jakich nowotworów może się przyczynić? Przede wszystkim będzie to rak jelita grubego, ale także rak żołądka w przypadku mięsa przetworzonego oraz rak prostaty i trzustki w przypadku mięsa czerwonego. Z diety podczas przechodzenia choroby nowotworowej powinny zatem zostać wyrzucone mięso przetworzone (wędliny, parówki, pasztety itp.) i czerwone (m.in. wołowina, cielęcina, wieprzowina, jagnięcina, baranina).
Przejdźmy teraz do najważniejszej części artykułu, czyli składników zawartych w warzywach i owocach, które wspierają terapię nowotworową. Jakie to składniki? Jak działają? W jakich konkretnie produktach można je znaleźć?
POLIFENOLE
Polifenole to zdecydowanie jedne z najważniejszych składników pomagających w walce z nowotworami. Jak działają? Wpływają na szlaki sygnałowe w komórkach nowotworowych, a co za tym idzie, hamują rozrost nowotworu. Są również przeciwutleniaczami, wykazują aktywność immunomodulującą, działanie ochronne na układ krążenia oraz działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. To bardzo szeroka grupa, która wewnętrznie jest zróżnicowana chemicznie. Spośród nich możemy wyróżnić antocyjany, flawony, flawanole, flawonole, flawanony i izoflawony. Sporo tego! Gdzie ich szukać?
Antocyjany:
- czarne jagody
- czarna porzeczka
- maliny
- truskawki
- jeżyny
- owoce aronii
- owoce czarnego bzu
- wiśnie
Flawony:
- seler
- pietruszka
- cebula
- papryka
- oregano
- tymianek
- miód
- propolis
Flawanole:
- herbata
- jabłka
- winogrona czerwone
- czerwone wino
- gorzka czekolada
Flawonole:
- cebula
- jabłka
- truskawki
- brokuły
- oregano
- herbata
- orzechy
- koper
Flawanony:
- pomarańcze
- grejpfruty
Izoflawony:
- soja
- nasiona roślin strączkowych
- sezam
- olej lniany
Warto również zadbać o obecność kurkumy w codziennej diecie ze względu na zawartość kurkuminy. Działa ona przeciwnowotworowo, antyoksydacyjnie i neuroprotekcyjnie.
WITAMINA C
Witamina C to przede wszystkim odporność. Ma również silne działanie przeciwutleniające. Pobudza działanie genów naprawy DNA i hamuje przemian azotanów w substancje rakotwórcze (są one obecne m.in. w konserwantach). Witaminę C można stosować w dużych dawkach i swobodnie suplementować w codziennej diecie. Badania na temat działania przeciwnowotworowego wciąż trwają, ale jest to witamina, w której tkwi ogromny potencjał. Nie stawiajcie jednak na tabletki. Szukajcie witamin w czarnej porzeczce, natce pietruszki, czerwonej papryce, owocach dzikiej róży, truskawkach i owocach cytrusowych.
FOLIANY
Foliany to źródło m.in. kwasu foliowego. Szczególnie ochronne działanie wykazują w przypadku raka trzustki. Niedobory folianów zaburzają metylację DNA, czyli proces związany przede wszystkim z wytworzeniem i utrzymaniem odpowiedniej specyfikacji tkankowej. Jego zaburzenie może prowadzić do rozwoju nowotworów. Badania Zakładu Bromatologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku wskazują na to, że dieta Polaków jest uboga w foliany. Ich źródłem są m.in. szpinak, kapusta, nasiona roślin strączkowych (groch, fasola), natka pietruszki.
KAROTENOIDY
Dobrze kojarzycie, karotenoidy to składniki znane przede wszystkim z marchewki. Występują także w pomidorach, dyni, papryce i szpinaku. Działają antyokscydacyjnie i przeciwzapalnie. Hamują szkody wywołane przez wolne rodniki i transformację komórek pod wpływem czynników chemicznych i UV. Najlepiej przyswajalne karotenoidy znajdziecie w sosach pomidorowych i koncentracie.
ORGANICZNE ZWIĄZKI SIARKOWE
Organiczne związki siarkowe, a w skrócie od angielskiej nazwy OSC, znajdują się głównie w czosnku. Hamują one rozrost komórek nowotworowych i zapobiegają przerzutom. Mają też duży wpływ na odporność.
