Rak jelita grubego wymaga różnej diety w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby, co rzutuje na zdolność do trawienia pokarmu, w okresie po operacji jelit, a także podczas dochodzenia do zdrowia. Poniżej przedstawiamy ogólne zasady odżywiania się w każdym z tych przypadków.
Dieta po operacji w raku jelita grubego
Wszelkiego typu zabiegi operacyjne jelit prowadzą do konieczności zmiany odżywiania. Zazwyczaj są one tymczasowe i obejmują okres operacji oraz rekonwalescencji. Dieta po operacji jelita grubego w raku poza stanem jelit uwzględnia ogólny stan pacjenta, aczkolwiek zaznaczyć należy, że pierwszy tydzień po operacji podlega żywieniu pozajelitowemu. Inne formy uzupełniania składników pokarmowych stosuje się również w przypadku: powikłań czynności jelit upośledzających wchłanianie, ich niedrożności, niedokrwienia lub złej tolerancji pokarmu.
Jeśli jednak pacjent jest zdolny do fizjologicznego przetwarzania pokarmu, już po tygodniu od operacji otrzymuje płyny, a gdy są dobrze tolerowane powoli wdraża się do diety produkty stałe. Przechodzi się tym samym z diety po operacji do okresu rekonwalescencji, w którym stosuje się dietę podobną do zalecanej przy raku jelita grubego – wciąż może to być ten sam pacjent, a dieta ma m.in. niwelować ryzyko nawrotu i przerzutów.
Dieta w rekonwalescencji przy raku jelita grubego
Stosując się do zasad żywienia w raku jelita grubego, dieta powinna:
- wyeliminować produkty niezdrowe i szkodliwe, jak: tłuszcze nasycone i wszelkie tłuste potrawy, cukier, grillowane i wędzone mięso, produkty instant,
- dostarczać wiele białka potrzebnego do odbudowy organizmu,
- wnieść dużą liczę produktów uważanych za zdrowe w piramidzie żywienia, w tym warzyw i owoców,
- odpowiednio suplementować posiłki środkami (tylko naturalnymi), które mają wykazaną skuteczność w podnoszeniu odporności organizmu w chorobach nowotworowych, jak: miód gryczany, propolis, pierzga, ostropest i wiele innych.
Niewątpliwie dieta po operacji, w okresie rekonwalescencji, jest szczególnie ważna. Wówczas to istnieje zagrożenie ujawnienia się przerzutów, jest to więc również okres bardzo stresujący. Jednak w pewnym stopniu dieta może tu pomóc.
Rak jelita grubego – dieta zapobiegająca nawrotom
Dzięki badaniom naukowym posiadamy już wiedzę, którą możemy wykorzystać w diecie ukierunkowanej na prewencję antyrakową. Istnieje kilka naturalnych substancji, które można spożywać codziennie bo są łatwo dostępne, a przy tym zapobiegają nawrotom. Należy jednak zaznaczyć, że najlepiej je spożywać przed operacją wycięcia ogniska raka, a są to:
- kwas foliowy – zmniejszający ryzyko powstania raka jelita grubego o 0.25, z pominięciem odbytnicy, a jego niedobór zawsze podnosi ryzyko zachorowania, jak się podejrzewa poprzez: a) zmniejszanie metylacji kodu genetycznego komórek, b) a także generowanie uszkodzeń DNA,
- wapń – prowadzone badania w Europejskim Centrum Zapobiegania Rakowi dowiodły wpływu wapnia na redukcję nawrotów gruczolaków w jelicie grubym (należy pobierać 2 gramy na dobę),
- błonnik pokarmowy – badania dowodzą dużego zmniejszenia ryzyka zachorowania na raka jelita grubego u osób często spożywających błonnik (nawet do 50%),
- probiotyki – wstępne badania wykazały karcenogenną rolę bakterii acidofilnych (o pobieraniu suplementu należy porozmawiać z lekarzem),
- selen – podkreśla się również jego rolę w profilaktyce zachorowania na raka jelita grubego, lecz dane nie są sprecyzowane.
Przy powyższym należy pamiętać, że dieta w raku jelita grubego powinna być układana przez dyplomowanego dietetyka lub lekarza. Od 2012 roku pomoc tego typu powinno się uzyskać na każdym oddziale onkologicznym.
