Koszyk

Dieta wegetariańska i ograniczenie spożywania mięsa

Ciągle brakuje jednoznacznych danych odnośnie wpływu diety wegetariańskiej na ryzyko rozwoju chorób nowotworowych. W badaniach epidemiologicznych jedni badacze wskazywali na niższą częstość występowania niektórych typów nowotworów w grupie wegetarian w porównaniu do osób spożywających mięso, inni nie obserwowali tej zależności. Nie ulega natomiast wątpliwości że prawidłowo zbilansowana dieta wegetariańska może przynieść wiele korzyści zdrowotnych – ma znaczenie w zmniejszeniu ryzyka wystąpienia, jak również w leczenia chorób układu krążenia lub cukrzycy typu 2. Wprowadzenie diety wegetariańskiej u pacjenta z chorobą nowotworową może przynieść korzyści zdrowotne, jednak powinno być skonsultowane ze specjalistą aby zapobiec występowaniu niedoborów pokarmowych.

W 2015 r. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (ang. International Agency For Research On Cancer –IARC) w przypadku ludzi określiła spożywanie mięsa przetworzonego jako czynnik rakotwórczy (grupa 1) a spożywanie czerwonego mięsa jako czynnik prawdopodobnie rakotwórczy (grupa 2A). Taką zależność obserwuje się przede wszystkim w przypadku zachorowania na raka jelita grubego, jednak ograniczone dowody dotyczą także raka żołądka (mięso przetworzone) oraz raka prostaty i trzustki (mięso czerwone). Eksperci z IARC stwierdzili, że spożywanie każdego dnia 50 g przetworów mięsnych zwiększa ryzyko raka jelita grubego o 18%, a ryzyko to rośnie wraz z ilością spożywanego mięsa.

Biorąc pod uwagę powyższe dane w diecie w chorobie nowotworowej zaleca się rezygnację ze spożywania przetworów mięsnych (wędliny, parówki, pasztety, itp.) oraz ograniczenie spożycia mięsa czerwonego (m.in. wołowiny, cielęciny, wieprzowiny, jagnięciny, baraniny).

Składniki warzyw i owoców o działaniu przeciwnowotworowym

Za aktywność przeciwnowotworową warzyw i owoców odpowiadają zawarte w nich składniki, które mogą modyfikować proces rozwoju komórek nowotworowych. Są to polifenole, witaminy (głównie foliany, witamina C, prowitaminy A), makro- i mikroelementy, błonnik pokarmowy.

Polifenole roślinne

Związki polifenolowe wykazują wielokierunkowe działanie przeciwnowotworowe, co obrazuje rycina 1.2.

Ryc. 1.2. Aktywność polifenoli roślinnych.

Tabela 1.3. Przeciwnowotworowa aktywność naturalnych polifenoli.

Polifenole roślinne występujące w żywności należą do różnych grup: flawonoidów, kwasów fenolowych, tanin, lignanów, glukozynolanów, stilbenów.

Flawonoidy to także szeroka grupa związków różniących się nieco budową chemiczną, wyróżniane są: antocyjany, flawony, flawonole, flawanole, flawanony i izoflawony. Źródłem antocyjanów, m.in. cyjanidyny i delfinidyny są owoce jagodowe – czarne jagody, czarna porzeczka, maliny, truskawki, jeżyny, owoce aronii, bzu czarnego a także wiśni. Zimą warto korzystać z mrożonych owoców, które charakteryzują się większa wartością odżywczą od przetworów. Źródłem flawonów – luteoliny, apigeniny, chryzyny są seler, pietruszka, cebula, papryka, oregano, tymianek a także naturalne produkty pszczele – miód i propolis. Flawonole–kwercetyna i kemferol występują w cebuli, jabłkach, truskawkach, brokułach; galangina– głównie w oregano; mirycetyna – w owocach jagodowych i orzechach, izoramnetyna – m.in. w koperku, szczypiorku, herbacie. Flawanole, takie jak: katechiny, epigallokatechiny, galusanepigallokatechiny (EGCG) są rozpowszechnione w herbacie, jabłkach, winogronach czerwonych, czerwonym winie i gorzkiej czekoladzie. Hesperetyna i naringenina należą do grupy flawanonów, występują m.in. w pomarańczach i grejpfrutach. Do najbardziej przebadanych izoflawonównależy zaliczyć genisteinę i daidzeinę będące fitoestrogenamiwystępującycmi w największych ilościach w soi. Wykazują one działanie protekcyjne w przypadku nowotworów hormonozależnych, szczególnie nowotworów piersi. Izoflawonywykazują aktywność przeciwnowotworową poprzez aktywację wielu szlaków sygnałowych w komórkach nowotworowych. Genisteina może być także przekształcana na skutek działania mikroflory jelitowej i jej enzymów w jeszcze bardziej aktywny związek – equol, jednak wytwarzanie equolu jest możliwe jedynie u około 30-50% populacji ludzkiej. Należy pamiętać, że białko soi często wywołuje niepożądane reakcje na pokarm, dlatego w polskiej diecie źródłem fitoestrogenów mogą być m.in. nasiona roślin strączkowych (groch, soczewica, fasola). Aktywność fitoestrogenów wykazują lignany zawarte w siemieniu i oleju lnianym, sezamina w sezamie, a także ksantohumol izolowany z szyszek chmielu (w piwie obecny w dużo mniejszych ilościach).

Jednym z najsilniej działających przeciwnowotworowo (a także antyoksydacyjnie, przeciwzapalne i neuroprotekcyjnie) polifenoli jest kurkumina zawarta w kurkumie.Kurkumina ma niską biodostępność, jednak obecność kurkumy w diecie nawet w dużych dawkach jest dobrze tolerowana, dlatego powinna być składnikiem codziennego jadłospisu.
Źródłem glukozynolanów m.in. sulforafanu oraz indolo-3- karbinolu o silnych właściwościach przeciwnowotworowych są warzywa krzyżowe (m.in. kapusta, brokuły, kalafior, brukselka).

Resweratrol jest stilbenemobecnym przede wszystkim w winie czerwonym i skórkach winogron. Dużą aktywność przeciwnowotworową wykazują także jego analogi –pterostilben, który występuje przede wszystkim w jagodach czarnych oraz picetannol– w owocach jagodowych, białej herbacie, marakui.

Kwasy fenolowe o właściwościach przeciwutleniających i przeciwnowotworowych – m.in. elagowy, galusowy, ferulowy, protokatechowy występują w malinach, jeżynach, truskawkach, porzeczkach, cytrusach.

Najczęściej wybierane

Unikalny suplement

certyfikowany przez Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Darmowa dostawa

produktów na terenie kraju do zakupów powyżej 200 zł

100% Bezpieczne Zakupy

PayU / PayPal / MasterCard / Visa