Pierwsze skojarzenie z rtęcią? Termometr! I znane z dzieciństwa przestrogi, żeby jej nie dotykać, a tym bardziej nie jeść, kiedy owy termometr się zbije. Większość z nas kojarzy rtęć jako substancje silnie trującą i jest to zdecydowanie prawda. A jak zareagowalibyście, gdybyście się dowiedzieli, że rtęć znajduje się w naszym jedzeniu? To zaskakująca informacja. Skąd ten pierwiastek bierze się w artykułach spożywczych? Jak go ograniczyć? Dowiedzmy się nieco więcej o rtęci i jej wpływie na nasze zdrowie.
Rtęć dostaje się do środowiska naturalnego za pośrednictwem przemysłu, elektrowni węglowych i spalania odpadów. Kiedyś była powszechnie stosowana w produkowaniu kosmetyków i leków. Dopiero później odkryto jej negatywny wpływ na ludzki organizm. Wówczas jej użycie zostało ograniczone. Wspomniane już rtęciowe termometry również zostały wycofane ze sprzedaży, ale możemy spotkać je w niejednym domu. Warto pamiętać, że przy stłuczeniu już samo wdychanie oparów rtęci może być szkodliwe – jest to pierwiastek lotny. W jakich produktach można spotkać ją najczęściej? W rybach i owocach morza. Kolejny raz okazuje się, że morza są rzeczywiście mocno zanieczyszczone. Szczególnie warto uważać na ryby drapieżne, jak choćby tuńczyk, którego nadmierne spożycie w USA nie jest zalecane kobietom w ciąży.
Po czym rozpoznać zatrucie rtęcią? Nazywane jest ono również chorobą z Minamaty. Nazwa ta pochodzi od zatoki Minamata w Japonii. W połowie zeszłego wieku firma Chisso Corporation wylewała do niej ścieki zawierające metylortęci – związku o bardzo wysokiej toksyczności. Niedługo później u mieszkańców sąsiedniej wioski żywiącej się głównie rybami z zatoki zauważono wiele przypadków zachorowań, które zamieniły się w całą epidemię. Pierwsze objawy to drętwienie warg, języka, mrowienie i samoistne drżenie kończyn oraz głowy. Potem może dojść do bezwładu ruchowego, zaburzeń mowy i słuchu czy stanów depresyjnych i zaburzeń pamięci. Wszystkie objawy związane są z układem nerwowym. Badania pokazują również związek między rtęcią a stwardnieniem rozsianym oraz chorobami Alzheimera i Parkinsona.
Rtęć może działać immunotoksycznie. Ma zatem wpływ na immunologię, czyli odporność naszego organizmu. Przez to pośrednio może wpływać na powstawanie nowotworów. Wiele toksycznych pierwiastków może działać pronowotworowo. Możemy je znaleźć w wielu produktach spożywczych. Zwracajmy uwagę na to, co jemy i na źródło, z którego pochodzi dany produkt.