Dostarczanie niezbędnych składników pokarmowych osobie chorej na nowotwór ma działać wspomagająco w konwencjonalnym leczeniu raka. Obowiązują tu te same zasady ogólne co w zdrowym żywieniu, gdyż osoba osłabiona i niedożywiona zawsze narażona jest na wystąpienie lub pogłębienie się choroby. Drugą cechą diety onkologicznej, którą powinien uwzględniać jadłospis w chorobie nowotworowej, jest lekkostrawność, by nie obciążać organizmu.
Przepisy w diecie na raka
Należy jednak zdawać sobie sprawę, że każda osoba chora powinna mieć dietę ustawioną indywidualnie. W jej układaniu trzeba brać pod uwagę wiele czynników, jak: płeć, wiek, wagę ciała, choroby współistniejące, aktualny stan organizmu, skutki uboczne leczenia i inne. Ogólne wytyczne do jadłospisu w chorobie nowotworowej powinny więc dotyczyć tylko wskazania produktów zalecanych oraz ich uzupełniania.
Natomiast przepisy w diecie na raka nie są ani inne od tradycyjnych, ani nie uwzględniają nieznanych produktów. Związane z nimi zalecenia dotyczą jedynie wskazań żywieniowych odnoszących się do wymienionych wcześniej czynników indywidualnych i stanu osoby chorej. Aczkolwiek należy pamiętać, że dietetyk informuje co trzeba jeść, lecz również o tym, czego jeść nie należy.
Istnieje jednak kilka zasad ogólnych, których należy przestrzegać:
- trzeba unikać posiłków smażonych, a szczególnie na niezdrowych i ciężkostrawnych tłuszczach,
- poza czarnym pieprzem nie powinno się używać ostrych przypraw,
- dieta musi zawierać odpowiednią ilość warzyw i owoców,
- oraz uwzględniać spożycie dużych ilości płynów.
Czasem trzeba zmienić wieloletnie nawyki żywieniowe pacjenta, które działają na jego niekorzyść. W większości przypadków chorzy są jednak żywo zainteresowani zmianami w jadłospisie, które mogą im pomóc poczuć się lepiej.
Jadłospis w chorobie nowotworowej
Dodatkowymi zasadami jadłospisu w chorobie nowotworowej są:
- wytyczne całodobowe jak przy zdrowym żywieniu – kolacja musi być najskromniejszym posiłkiem,
- unikanie przetworów, konserw, produktów instant, słodyczy, słodzonych napojów gazowanych – rezygnacja ze wszystkiego o uznaje się za niezdrowe,
- zjadanie małych porcji częściej niż 3 razy dziennie,
- unikanie ciężkostrawnych i wzdymających produktów – nie tylko tłuszczy, lecz również m.in. warzyw, jak np. kapusta; chory musi też korzystać z wiedzy o własnym organizmie i jego reakcjach na poszczególne artykuły spożywcze przed zachorowaniem,
- ważny jest nabiał dostarczający białka i inne artykuły spełniające tę samą rolę.
Co jednak wtedy, gdy przez objawy choroby lub leczenia chory nie chce jeść?
Uzupełnianie posiłków w diecie onkologicznej
Utrata apetytu występuje na wielu etapach choroby nowotworowej oraz leczenia chemio i radioterapią. W parze z nią idzie konieczność wyrównywania niedoborów żywieniowych. Pozostaje wówczas jedynie suplementacja diety, która jest stosowana często również jako dodatek do „odchudzonego” jadłospisu oraz w stanach wyczerpania organizmu. Nie należy jednak zapominać, że poza suplementami istnieją również naturalne substancje, które są stosunkowo dobrze przyswajane nawet przez część chorych zwracających pokarm. Należy do nich miód. Jadłospis w chorobie nowotworowej powinien zawsze go uwzględniać, gdyż poza wartościami odżywczymi i jego łatwym przyswajaniem zawiera też substancje wzmacniające układ odpornościowy. Zalecany jest w tym względzie miód gryczany.